III Rzesza:
Walter
von Brauchitsch - 1881-1948. Urodzony 4 października 1881 roku. W 1900
roku ukończył szkołę wojskową ze stopniem podporucznika. Walczył w I wojnie
światowej, zostając oficerem sztabu generalnego. Od 1928 roku zajmował wysokie
stanowiska w Reichswehr, w 1933 roku stanął na czele Pierwszego Okręgu
Wojskowego w Królewcu. 4 lutego 1938 roku czekał go kolejny awans - został
głównym dowódcą sił lądowych. Podczas kampanii w Polsce objął głównodowodzenie,
następnie opracował plan ataku na Francję, który został odrzucony. Podczas "Fall
Gelb" podlegały mu armie A, B i C, łącznie ponad 130 dywizji. 19 lipca 1940 roku
von Brauchitsch zostaje feldmarszałkiem. W 1941 roku nadzorował operacje na
Bałkanach i na Krecie. To właśnie on ostrzegał Hitlera przed rosyjską zimą, a
ten zamiast go posłuchać, uparł się na atak na Moskwę. 19 grudnia 1941 roku von
Brauchitsch zostaje pozbawiony funkcji wojskowych. W 1945 roku aresztowany przez
Brytyjczyków. Umiera w Hamburgu - 18 października 1948 roku.
Heinz
Guderian - 1888-1954. Urodzony 17 czerwca 1888 roku w
Chełmnie. W 1901 roku wstąpił do Korpusu Kadetów Młodszych w Karlsruhe.
Studiował w Szkole Wojennej w Metz, a zakończył edukację w 1908 roku ze stopniem
podporucznika. Uczestniczył w I wojnie światowej i został awansowany do stopnia
kapitana. W 1922 roku zaczął studiować broń pancerną i w krótkim czasie stał się
ekspertem w tej dziedzinie. W 1927 roku awansował do stopnia majora. W 1928 roku
został wykładowcą taktyki w sztabie szkolenia wojsk samochodowych. W 1931 roku
był już podpułkownikiem. Gdy w 1933 roku do władzy doszedł Hitler, szybko
docenił Guderian, znając zalety broni pancernej. W 1935 roku Heinz został
dowódcą 2 dywizji pancernej, a w 1936 roku otrzymał awans do stopnia generała
majora. W 1938 roku kilkakrotnie awansował, aż w końcu otrzymał stopień generała
wojsk pancernych. W sierpniu 1939 roku został dowódcą XIX korpusu. Podczas
agresji na Polskę zdobył Brześć. W 1940 roku dowodził grupą pancerną nazwaną
jego nazwiskiem. Otrzymał wtedy awans na generała pułkownika. Jego dywizja
odnosiła sukcesy w walkach we Francji m.in pod Dunkierką oraz w rejonie Calais.
Podczas operacji "Barbarossa" był dowódcą 2 Armii Pancernej. Po klęsce pod
Moskwą został zdymisjonowany, powrócił dopiero w 1943 roku i został Generalnym
Inspektorem Wojsk Pancernych. Krwawo stłumił Powstanie Warszawskie. 28 marca
1945 roku został wyrzucony przez fuhrera udał się na urlop. Zmarł w 1954 roku.
Za życia odznaczony był kilkakrotnie, w 1939 roku aż trzy razy, a w 1941 roku
otrzymał Liście Dębu do Krzyża Rycerskiego.
Erwin Rommel - ur. 15 listopada
1891 roku w Heidenheim w Niemczech. Wojskowa kariera Rommla rozpoczęła się w
lipcu 1910 roku, podczas I wojny światowej wykazał się męstwem i będąc 3 razy
rannym otrzymał najwyższe pruskie odznaczenie Pour Le Merite oraz stopień
kapitana. Szczególnie docenione zostało jego zwycięstwo nad Włochami pod Isonzo
24 pażdziernika 1917 roku. Dowodzony przez niego oddział zdobył kluczowe pozycje
włoskie, co przyczyniło się do końcowego zwycięstwa w bitwie. Rommel - żołnierz
z krwi i kości pozostał w wojsku i tam, pisząc książkę "Infanterie greift an"
(Piechota atakuje) zwrócił na siebie uwagę Hitlera. Szybko awansował i w 1939
roku podczas ataku na Polskę był komendantem Kwatery Głównej fuhrera. Już w
październiku został dowódcą 7 Armii Pancernej w Gerze i razem ze swoimi
żołnierzami w maju 1940 roku brawurowo przemierzył całą Francję, jako pierwszy
przekroczył linię Mozy (w ciągu jednej nocy udało mu się przełamać główną linię
obrony Francuzów), również jako pierwszy dotarł do Kanału La Manche. W lutym
1941 roku Hitler postanowił wykorzystać jego umiejętności na froncie
afrykańskim. Miał tam pomóc Włochom, nie potrafiącym wykorzystać ogromnej
przewagi liczebnej. Razem z nowo sformowanymi oddziałami Deutsches Afrika Korps
(Niemiecki Korpus Ekspedycyjny) pokonał Brytyjczyków i rozpoczął marsz w stronę
Kairu. Owładnięty rządzą dotarcia do Egiptu zapominał o realnych możliwościach
swoich żołnierzy. Jednak genialna taktyka i doświadczenie zdobyte w kampaniach
polskiej i francuskiej pozwoliły mu na fantastyczne zwycięstwa w Północnej
Afryce. Niestety Hitler, posyłający coraz to nowe wojska do Rosji (operacja "Barbarossa"),
zapominał o odpowiednim wyekwipowaniu oddziałów Rommla. W sierpniu 1942 roku
miało dojść do ostatecznej bitwy. Niestety Afrika Korps dysponowały małą ilością
czołgów i złym zaopatrzeniem. Wobec takiego stanu rzeczy "Pustynny Lis", jak
nazywano Erwina, udał się do Winnicy na Ukrainie, aby prosić Hitlera o wsparcie.
Wojska afrykańskie pozostawił pod wodzą Georga Stummego i 23 września był już w
Rzymie. Stamtąd udał się prosto do Hitlera. Ten stwierdził, że zdecydował się
wysłać do Afryki wszelką możliwą pomoc. Rommel łudził się, iż rzeczywiście może
otrzymać wsparcie nowoczesnych czołgów Tiger oraz dywizji Waffen SS
Leibstandarte. Jednak szczodrość fuhrera wydała mu się podejrzana. Powiedział
nawet tak do żony przbywając na urlopie w Austrii (w Semmering). 24 pażdziernika
zbudził go telefon. Dzwoniono z Berlina. Sytuacja w Afryce wydawała się
tragiczna. Przerażony Stumme prosił o powrót Rommla do Afryki, gdzie brytyjczycy
rozpoczęli ofensywę pod El Alamein. Według Stummego było to właściwe natarcie.
Rommel zażądał bezzwłocznego wysłania statków z zaopatrzeniem. I rzeczywiście
wypłynęło 7 statków, tyle tylko, że alianci zatopili 5 z nich. Pod El Alamein
Niemcy i ich sojusznicy ponieśli ogromne straty. Stracili 60 000 żołnierzy, z
których 50 000 zostało wziętych do niewoli. Rommel przestał ufać Hitlerowi, a na
pewno tak się stało gdy w 1943 roku w marcu przyszedł rozkaz z Berlina, iż
Pustynny Lis ma udać się do Włoszech, aby tam bronić sie przed ofensywą
Brytyjczyków. Dla Rommla była to zdrada, miał zostawić swoich żołnierzy,
przyjaciół, którzy walczyli za Niemcy w Afryce. Po kilku miesiącach służby we
Włoszech Rommel objął dowodzenie nad Armią "B", grupującą się we Francji. Od
razu doszło do sporu między Rommlem i von Rundstedtem. Rommel chciał, aby
dywizje były rozmieszczone jak najbliżej plaży, gdzie miała nastąpić spodziewana
inwazja, Rundstedt natomiast chciał je rozmieścić niedaleko Paryża - 150 km. od
plaż. Spór zaognił się do tego stopnia, iż miał go rozstrzygnąć Hitler... i
podjął on decyzję najgorszą z możliwych - oddał dywizje pod dowództwo
Wehrmachtu. To oznaczało, że nie można było ich wysłać w bój bez zgody fuhrera.
W decydującym momencie na plażach Normandii zabrakło niemieckich dywizji
pancernych. Już wtedy Rommel planował zamach na Hitlera. 17 czerwca Fuhrer miał
przybyć do jego siedziby, jednak w ostatniej chwili zmienił plany. Gdyby przybył
do zamku feldmarszałka zapewne już by z niego nie wyszedł. Działalnośc spiskowa
Rommla rozwijała się coraz bardziej, pozyskał wielu sojuszników, m.in. Seppa
Dietricha. Jednak 17 lipca 1944 wydarzył się wypadek, który zaważył na losach
spiskowców. Podczas jazdy samochodem Rommla ostrzelały dwa alianckie myśliwce.
Pęknięta czaszka nie zagrażała jego życiu, jednak przez trzy dni musiał leżeć
nieprzytomny w szpitalu. 20 lipca pułkownik Stauffenberg postanowił
przeprowadzić zamach na życie Hitlera. Niestety, zamach się nie udał, a
uczestniczący w nim spiskowcy wskazali na Rommla, jako osobę bezpośrednio
związaną z działalnością zamachowców. Hitler napisał list i razem z zeznaniami
trzech żołnierzy kazał przeczytać Rommlowi. Ten przebywał w swojej rezydencji i
powracał do sił. 13 października do Rommla został wysłany jego przyjaciel,
generał Burgdorf. Rommel dostał ultimatum - albo popełni samobójstwo, zostanie
pochowany z honorami wojskowymi, a jego rodzina nie będzie prześladowana, albo
zawiśnie na stryczku. Rommel wybrał pierwszą z możliwości... Pożegnał się z żoną
Lucie i synem Manfredem i razem z Burgdorfem udał się do samochodu. Tam zażył
cyjanek... Jeden z największych bohaterów II wojny światowej umierał 200 metrów
od domu na tylnym siedzeniu samochodu Burgdorfa.
Albert
Kesselring urodzony w Markstett 20 listopada 1885 roku jako syn kuratora
miejskiego. W 1904 roku rozpoczął karierę wojskową jako kadet. W 1906 roku
otrzymał awans na podporucznika artylerii w bawarskim 4 pułku artylerii pieszej
w Metz. Miasto to było jednym z największych garnizonów na terenie Niemiec.
Podczas I wojny był między innymi oficerem sztabu 6 Armii. W 1925 roku został
majorem, 1930 roku podpułkownikiem. W latach 1931 - 1933 dowodził 4 pułkiem
artylerii w Dreźnie. Jako pułkownik, w 1933 roku objął dowództwo urzędu
komisariaty lotnictwa, przyszłej Luftwaffe. W 1935 roku mianowany generałem
majorem, 5 czerwca 1936 r. został szefem sztabu Luftwaffe, a w rok później objął
dowodzenie nad III Okręgiem Lotniczym w Dreźnie. Jako generał porucznik w lipcu
w lipcu 1938 roku objął dowództwo nad 1Flotą Powietrzną III Rzeszy. Na
tymstanowisku dowodził siłami 1 Floty przeciw Polsce we wrześniu 1939 roku. 13
stycznia 1940 roku powierzone zostaje mu dowództwo 2 Floty Powietrznej. Na jej
czele bierze udział w kampanii we Francji i Holandii. Latem i jesienią 1940 roku
podległe mu lotnictwo atakuje Wielką Brytanię. Po upadku Francji, 19lipca 1940
roku zostaje mianowany feldmarszałkiem, a w czerwcu 1941 roku na czele
przerzuconej na wschód 2 Floty Powietrznej, Kesselring do końca roku uczestniczy
w operacjach prowadzonyc przeciw ZSRR. W grudniu 1941 roku Kesselring obejmuje
dowództwo Obszaru Operacyjnego Południe. W czasie brytyjskiej ofensywy w Afryce
w listopadzie 1941 roku jest odpowiedzialny za 2 Flotę Powietrzną i kontakty z
Naczelnym Dowództwem Sił Włoskich (Comando Supremo). W 1943 roku Kesselring
obejmuje dowodzenie wszystkimi siłami III Rzeszy w basenie Morza Śródziemnego.
Od chwili inwazji aliantow na Sycylię feldmarszałek Kesselring starać się będzie
powstrzymać ich ataki. Jedym jego sukcesem będzie zatrzymanie marszu alianckich
5 i 8 Armii w rejonie Monte Cassino.Front ustabilizuje się w tym miejscu na
okres 6 miesięcy. Ranny w wypadku w Apeninach Kesselring musiał na 3 miesiące
(23 października - 15 stycznia) przekazać dowodzenie generałowi von
Vietinghoffowi. 10 marca 1945 roku otrzymał nominację na naczelnego dowódcę
Obszaru Zachód, w miejsce gen. von Runsteda. Po tym krótkim epizodzie ponownie
powrócił do Włoch i przejmuje uprawnienia naczelnego dowódcy Obszaru Południe.
24 kwietnia 1945 roku Kesselring rozpoczyna negocjacje z aliantami w sprawie
kapitulacji. Podległe mu jednostki poddają się 2 maja 1945 roku. W 1947 roku
Kesselring stanął przed trybunałem Brytyjskiego Sądu Wojskowego w Wenecji i
zostaje skazany na karę śmierci za egzekucję 335 włoskich cywilów. Karę śmierci
zamieniono mu na dożywocie. Ułaskawiony w 1952 roku ze względu na stan zdrowia,
zmarł 16 lipca 1960 roku.
MANSTEIN
Erich von , (1887-1973) feldmarszałek
niemiecki; 1939 szef sztabu Grupy Armii "Południe"; twórca planu ofensywy
przeciwko Francji (zakładającego pogwałcenie neutralności Belgii); podczas ataku
na ZSRR m.in. dowódca Grupy Armii "Don"; bezskutecznie usiłował odblokować
okrążoną pod Stalingradem armię feldmarsz. von Paulusa; współodpowiedzialny za
zbrodnie wojenne Wehrmachtu na okupowanych terenach ZSRR, 1949 skazany przez
bryt. sąd wojskowy na 18 lat więzienia; 1953 zwolniony.
Włochy:
GRAZIANI
Rodolfo Neghelli de, markiz
(1882-1955)włoski marszałek, polityk faszystowski, 1935-36 d-ca
wojsk wł. na froncie somalijskim podczas agresji na Etiopię, następnie wicekról
Etiopii; 1939-40 szef sztabu generalnego, gubernator i nacz. d-ca w Libii;
1943-45 minister wojny w republice Saló; 1948 skazany na 19 lat więzienia,
uwolniony po kilku miesiącach.
Japonia:
Isoroku
Yamamoto - 1884-1943. Urodzony 4 kwietnia
1884. Admirał japoński, jeden z największych dowódców marynarki japońskiej,
znakomity strateg (czego dowodem są chociażby plany ataku na Pearl Harbor).
Pochodził z rodziny Teikichi Takano. Po wczesnej śmierci rodziców został
adoptowany przez rodzinę Yamamoto. W wieku 17 lat rozpoczął naukę w Akademii
Morskiej w Yetajuma. Uczestniczył w bitwie pod Tsushimą (wojna
rosyjsko-japońska). W 1916 roku służy w sztabie generalnym japońskiej II Floty
Morskiej. W 1919 roku wyjeżdża do USA, aby studiować na Uniwersytecie Harvarda.
W 1925 roku zostaje attache do spraw marynarki wojennej w USA. W 1930 roku
awansuje do stopnia kontradmirała. Tuż przed wojną, gdyż w 1939 został głównym
komendantem japońskiej Floty Morskiej. Gdy w 1941 roku był już admirałem,
opracował plan ataku na Pearl Harbor. Chciał zniszczyć przede wszystkim
stacjonujące tam lotniskowce. Atak powiódł się tylko połowicznie, mimo iż flota
Pacyfiku ucierpiała, lotniskowce nie zaznały żadnej szkody - nie było ich tego
dnia w bazie! W 1942 kierował osobiście siłami japońskimi w bitwie o Midway.
Yamamoto był zagorzałym zwolennikiem budowy lotniskowców, jako głównej siły
bojowej floty wojennej. Zginął 17 kwietnia 1943 roku w samolocie zestrzelonym
przez amerykańskie myśliwce dalekiego zasięgu P-38 Lightning. Podczas walk
toczących się wokół wysp Salomona, Amerykanie złamali tajną depeszę japońską, w
której podana była godzina przelotu Japończyka. Yamamoto został strącony przez
samoloty specjalnie wysłane w pościg za nim. Śmierć Yamamoto była wielkim ciosem
dla prowadzącej wojnę Japonii.